Woensdag 30 augustus bleek dat relatief veel mensen ziek zijn geworden na de Roermond City Swim op zaterdag 26 augustus. We zijn toen in samenwerking met de organisatie van de Roermond City Swim een onderzoek gestart.
Dit onderzoek bestond uit een vragenlijst en onderzoek van de ontlasting van mensen met klachten. De resultaten van het onderzoek wijzen erop dat besmetting met het norovirus verantwoordelijk is voor de klachten bij de mensen die ziek werden. De meeste zieken zijn zeer waarschijnlijk besmet tijdens het zwemmen in het natuurwater. De niet-zwemmers zijn naar alle waarschijnlijkheid besmet geraakt doordat zij in aanraking kwamen met besmet water. Dit kan bijvoorbeeld via hun handen of door inademing van virusdeeltjes. Ook zijn iets later mensen ziek geworden die niet gezwommen hebben. Waarschijnlijk zijn zij besmet door contact met een zieke in het gezin of directe omgeving.
Doel van het onderzoek
Het doel van het onderzoek na de Roermond City Swim was om beter zicht te krijgen op welke klachten mensen hadden en welk deel van de betrokken mensen ziek werden. Daarnaast wilden we achterhalen wat de oorzaak was van de uitbraak. Een deel van het onderzoek was een vragenlijstonderzoek. Een ander deel van het onderzoek was onderzoek van de ontlasting van mensen met klachten.
Vragenlijstonderzoek
We hebben een vragenlijst opgesteld die door de organisatie van de Roermond City Swim naar zwemmers en vrijwilligers is gestuurd. We vroegen de deelnemers om de vragenlijst ook te sturen aan hun publiek. Het heeft ons goed geholpen dat veel mensen de vragenlijst invulden. Antwoorden op de vragen gaven ons informatie over of mensen hebben gezwommen en welke afstand. Of dat ze vrijwilliger of toeschouwer waren. Of ze ziek werden en zo ja wanneer en met welke klachten. Bij de mensen die de vragenlijst hebben ingevuld zien we het volgende:
- De meeste mensen werden ziek op maandagochtend 28 augustus.
- Een aantal mensen waren ziek voordat ze meededen aan de City Swim.
- De klachten die mensen aangaven waren vooral buikpijn, diarree, misselijkheid en braken. Sommigen hadden hierbij ook koorts.
- Met name zwemmers werden ziek. Ook een aantal mensen die niet meezwommen en op een andere manier betrokken waren bij het evenement werden ziek. Maar die laatste groep had in verhouding tot de zwemmers veel minder kans op ziekte.
- Van de zwemmers werden meer mensen ziek die langere afstanden zwommen.
- We zien geen relatie tussen ziek worden en bezoek aan horeca of gebruik van toiletten op het terrein.
Onderzoek ontlasting
Naast het vragenlijstonderzoek hebben we van een aantal mensen met klachten ontlasting laten onderzoeken. Hierbij waren we specifiek op zoek naar welke ziekteverwekker hun klachten hebben veroorzaakt. Bij 2 uitslagen waren geen ziekteverwekkers aanwezig. Bij de andere 7 personen is een norovirusinfectie aangetoond. Hierbij zagen we besmettingen met 2 types norovirus. Deze types komen alleen voor bij mensen.
Als laatste onderdeel van het onderzoek wordt er een watermonster van de dag van het evenement nog onderzocht. Hiervan wordt de uitslag nog verwacht.
Wat kunnen we nu zeggen na ons onderzoek?
Op basis van het onderzoek is het waarschijnlijk dat vooral zwemmers ziek zijn geworden doordat het norovirus in het zwemwater zat. We hebben niet onderzocht hoe dit norovirus in het water terecht is gekomen. Het is mogelijk dat door de harde regen de dag vóór het evenement rioolinhoud in het zwemwater terecht is gekomen. Het norovirus heeft op deze manier al eerder voor uitbraken gezorgd na deelname aan andere waterevenementen in natuurwater. Ook was een enkele deelnemer ziek voordat ze deelnamen aan de City Swim. Dit kan ook bijgedragen hebben aan de verspreiding van het norovirus. Dit kan niet als oorzaak aangewezen worden, omdat we 2 typen norovirus hebben gevonden.
Risico’s zwemmen in natuurwater
Zwemmen in natuurwater houdt altijd een risico in om ziek te worden door besmetting met bijvoorbeeld het norovirus of darmbacterieën. Voor een evenement als deze wordt altijd een inschatting gemaakt van het risico voor de gezondheid voor de deelnemers. Dit gebeurt onder andere door waterkwaliteitscontrole vooraf. Dat is een momentopname. Dit gebeurde ook bij de Roermond City Swim. Het watermonster van 23 augustus liet maar een kleine hoeveelheid darmbacteriën zien. Ondanks dat lijkt het erop dat de waterkwaliteit in zeer kort tijd en mogelijk door rioolinhoud vervuild raakte.
Vooraf krijgen de deelnemers adviezen om zelf de kans op besmetting te verkleinen en worden ze op ons advies door de organisatie ook individueel gewezen op de gezondheidsrisico's.
Meer informatie over het norovirus vind je op de website van het RIVM.